فن بیان و قدرت سخنرانی
فن بیان و سخنرانی چیزهایی نیستند که این روزها مد شده باشد.!!! برخلاف تصور بعضی‌ها که فکر می‌کنند چند سالی بیشتر نیست که آدم‌ها برای به کرسی نشاندن حرفشان خوب صحبت کردن را آموخته‌اند، اهمیت نفود کلام از همان روزهای اول که بشر به توانایی حرف زدن دست یافت، احساس شد.
هرچند سخنرانی به همان سرعت به مفهومی که امروز می‌شناسیم تبدیل نشد. اما اولین کتابی که با جزئیات درمورد سخنرانی و آموزش آن پرداخته است به ۴۵۰۰ سال پیش برمی‌گردد. البته بیشتر تکنیک‌هایی که امروزه درمورد هنر نفوذ کلام و قانع کردن دیگران می‌دانیم به ارسطو، فیلسوف یونانی قرن سوم پیش از میلاد برمی‌گردد. نکته‌ی جالب در آموزش‌های ارسطو این است که تاریخ انقضای آنها نگذشته است و سخنرانان معروفی مانند جان اف کندی و مارتین لوتر کینگ هم از تکنیک‌های مشابهی برای افزایش نفوذ کلام خود استفاده می‌کرده‌اند و این نکات هنوز هم این روزها کاربرد دارند و قدیمی نشده‌اند.
فقط به دانستن چند فوت‌و‌فن ساده و تمرین آنها نیاز دارید تا صدای تان، توانایی متقاعد کردن افراد را پیدا کند. این یعنی کسب‌وکار و میزان رضایت مشتری های‌تان ارتقا می یابد و خدمات شما را بیشتر به دیگران توصیه می کنند. حتی با اینکار می‌توانید سخنرانی حیرت‌انگیزی داشته باشید.
ضرورت یادگیری فن بیان
شاید این سوال برایتان پیش آمده باشد که فن بیان کجا به درد ما می‌خورد؟ با قدرت به شما خواهم گفت هر جایی که فکرش را می کنید.
بیاییم سوال را تغییر بدهیم و این طور بپرسیم: فن بیان کجا به دردمان نمی خورد؟! وقتی کمی با دقت به این موضوع توجه می کنیم، می بینیم مهارت خوب صحبت کردن در همه جای زندگی ما نمود دارد و تاثیر مستقیم در کیفیت زندگی ما و حال خوب دارد.
شما هر روز که از خواب بیدار می شوید در حال ارتباط برقرار کردن با دیگران هستید تا وقتی که شب به رخت خواب می روید؛ در محیط کاری خود به طور مداوم در حال صحبت کردن با همکاران و مشتریان خود هستید، در جامعه برای رفع نیاز های خود باید با دیگران صحبت کنید، برای ارتباط خوب با خانواده و رفع نیازهای روحی و عاطفی آنها باید مستمر صحبت کنید و ارتباط برقرار کنید. البته خود فن بیان در ارتباط با خانواده راهکارها و توضیحات مجزایی دارد که پیشنهاد می‌کنم حتماً با مطالعه مقاله فن بیان در خانواده به خوبی به آن راهکارها هم مسلط شوید و از آن ها استفاده کنید.
می بینید؟ جایی را نمی‌شود پیدا کرد که ما بی نیاز این مهارت پر کاربرد در زندگی باشیم. بدون شک این مهارت را میشود از پرکاربردترین ابزار زندگی شخصی و اجتماعی انسان ها نام برد که با یادگیری درست آن بسیاری از مشکلات به وجود نیامده و به راحتی قابل حل می باشند.
12 راهکار برای تقویت فن بیان
1.واضح و شمرده صحبت کنید
با هر صدا و سرعتی که صحبت می کنید، وضوح» کلید موفقیت‌تان است. شنونده باید قادر باشد تمام کلمات را بشنود، بنابراین هر عبارت مبهمی می تواند این وضوح را از بین ببرد.
کِیتی شوارتز، مدیر شرکت دورام، در کارگاهی که با موضوع بهبود مهارت سخنرانی و تقویت فن بیان برای کسب وکار در کالیفرنیای شمالی برگزار شد، به نکته‌ی مهمی اشاره کرده است: یکی از کارهایی که می توانید انجام دهید تا وضوح کلامتان را بیشتر کنید، کم کردن سرعت است.» افراد وقتی نگران هستند یا درباره ی آنچه می‌گویند تردید دارند، تمایل دارند سریع صحبت کنند. همچنین او می گوید: شمرده صحبت کردن نه تنها فهم شنونده را از صحبت‌های شما تقویت می‌کند، بلکه باعث می شود مطمئن و آرام به نظر برسید.»
معیاری خوب وجود دارد تا کیفیتِ سرعت صحبت‌تان را ارزیابی کنید، فرض کنید که شماره تلفنی را می‌خوانید، فردی که گوشش با شماست، باید بتواند آن را یادداشت کند. برای تمرین سرعتِ گفتار، رشته ی بلندی از اعداد را بخوانید و حین انجام این کار آنها را در هوا یادداشت کنید. این تکنیک برای رسیدن به ضرب آهنگی عالی است و اینگونه می‌توانید نفوذ کلام داشته باشید.
2.با اعتمادبه‌نفس صحبت کنید
اِاِ…، سلام به همگی…، اسم من، اِاِ…، امینه.»
متأسفانه باید بگویم کسی به ادامه ی این سخنرانی گوش نمی کند. این مثال نشان می دهد که چگونه نداشتن اعتمادبه‌نفس به همه‌چیز لطمه می‌زند، مخصوصا به صدایتان
احساس کنید حرفی که می‌زنید، متعلق به خودتان است. با تمام اعتمادبه‌نفسی که در دنیا وجود دارد، صحبت کنید . عمیق نفس بکشید و لبخندی بزنید (که می توانید صدایش را از طریق بلندگو بشنوید). به توانایی های خودتان اعتماد داشته باشید و بدانید فرقی ندارد چه اتفاقی می افتد، مهم این است که شما الان آرام باشید.
3.به چیزی که می‌گویید اعتقاد داشته باشید
باید خودتان چیزی که می‌گویید را باور داشته باشید. تا زمانی که شما خودتان به گفته ی خود اهمیت ندهید و آن را باور نداشته باشید کسی هم گفته شما را باور نمی کند و قبول نمی کند. این باعث می شود دیگر هیچ مانعی نتواند شما را از بیان سخنتان منصرف کند.
4.شناسایی مخاطب
این قانون یکی از مهمترین نکات برنامه‌ریزی برای برقراری ارتباط با دیگران است که هدف از آن، تحقیق کردن درباره بهترین روش‌ها و سبک گفتار برای متقاعد کردن مخاطب است. طبق این قانون باید برای انتخاب کردن چهارچوب اولیه صحبت خود، به اندازه کافی برای شناسایی مخاطبان وقت بگذارید و درباره آنها اطلاعات جمع‌آوری کنید؛ سپس مخاطبان خود را بسنجید تا متوجه شوید چه اطلاعاتی برای آنها مناسب است. اگر مخاطبان شما افرادی با سطح فرهنگی متفاوت هستند، آنها را بخش‌بندی کنید تا درک شما از خواسته‌های هر گروه دقیق باشد.
4.دایره واژگان و بداهه گویی
کسانی که از دایره واژگان بالایی برخوردار هستند اغلب در استفاده از کلمات دچار مشکل نمی شوند و می توانند در هر موقعیتی متناسب با همان شرایط جمله بندی های خوبی را ارائه دهند و صحبت کنند. بنابراین فردی که خواهان تقویت مهارت فن بیان خود است، باید این نکته را بداند که دایره واژگان یکی از نکات اثرگذار در بیان شماست و دیگر کسانی که دایره واژگان خوبی دارند معمولاً بداهه گویان قوی هستند.
آنها می‌توانند در هر لحظه به سرعت کلمات را در ذهن خود کنار هم بچینند و جمله‌ای را بر زبان بیاورند. به همین علت است که بداهه گویی در وجود آنها بیشتر از سایرین به چشم می‌خورد که دایره واژگان مناسبی ندارد و معمولاً زمانی که می‌خواهد صحبت کند چند لحظه مکث می کند تا بتواند کلمات را کنار هم بچیند و حرفی برای گفتن داشته باشد. بنابراین باید به تقویت دایره واژگان خود و گسترده کردن آن توجه ویژه‌ای داشته باشید.
کتاب خواندن به قدری فایده دارد که ترجیح می‌دهم خیلی درباره آن صحبت نکنم. احتمالاً خود شما بهتر از من به فواید آن آگاه باشید! به قول مک لوهان:" کیفیت زندگی شما را دو چیز تعیین می‌کند: کتاب‌هایی که می‌خوانید و انسان‌هایی که ملاقات می‌کنید."
هر چقدر مطالعه خود را افزایش دهید و کتاب های بیشتری مطالعه کنید، قطعاً دایره واژگانتان افزایش پیدا خواهد کرد و می‌توانید بهتر صحبت کنید.
5.زبان بدن
زبان بدن گاهی از هزاران کلمه گویا تر و واضح تر است!!! به همین دلیل است که برای داشتن یک فن بیان خوب باید به این حوزه توجه خاص و ویژه‌ای داشته باشید. اگر حرف شما با حرکات بدنی شما در تضاد باشد، قطعاً اثربخشی آن کاهش پیدا خواهد کرد و مخاطب نیز علاقه ای به شنیدن صحبت‌های شما نشان نخواهد داد. به همین دلیل است که برروی تقویت این حوزه اصرار داریم و آن را یکی از اصول بسیار تاثیر گذار و قوی برای تقویت مهارت های فن بیان می دانیم.
شما باید بتوانید زبان بدن خود را تقویت کنید. می توانید در این حوزه مطالعه داشته باشید کار چندان سختی نیست با کمی مطالعه و وقت صرف کردن بدون شک می توانید مهارت های خود را در این حوزه بهبود بخشید.
6.به خاطر سپردن سخنان
طبق این قانون شما علاوه بر نوشتن متن سخنرانی باید سعی کنید آنها را به خاطر بسپارید. پیام‌ها و سخنان شما باید ساده و قابل‌فهم برای مخاطبان باشد و به صورتی باشد که پس از اتمام سخنرانی از ذهن مخاطب پاک نشود؛ در این صورت می‌توانید تاثیر عمیقی روی مخاطب بگذارید.
7.ارتباط چشمی در فن بیان و سخنوری
وقتی صحبت از مکالمات عمومی میشود، ایجاد و حفظ تماس چشمی می‌تواند دشوار باشد؛ اما برقراری چنین ارتباطی می‌تواند به مردم کمک کند تا به شما اعتماد کنند. اگر از ارتباط چشمی می‌ترسید، در اینجا تمریناتی وجود دارد که می‌تواند در این زمینه به شما کمک کند.
اول، با اسکن کردن عکس یک صورت و گذاشتن آن بر روی دیوار اتاقتان زمینه‌ای را برای ایجاد ارتباط چشمی فراهم کنید. اگر شما یک اتاق داشته باشید که ۲۵ نفر در آنجا جای‌گیرند، تنها افرادی که احساس می‌کنند که با آنها ارتباط چشمی برقرار نمی‌کنید، افرادی هستند که در کنار شخص موردنظر شما (شخصی که به او نگاه می‌کنید) قرارگرفته‌اند.
ابتدا به پیشانی فرد موردنظر خود نگاه کرده و سپس به‌آرامی به چشمان او نگاه کنید، این عمل یک حساسیت سیستماتیک را به همراه دارد.
8.ارائه ی ایده ذهنی و قصه گویی برای کودکان
باید بتوانید، تا جای ممکن با عبارت ساده و بدون تکلف، آنچه را که در ذهن دارید را به مخاطب منتقل کنید. اگر می خواهید که بدانید چگونه از فن بیان خوبی برخوردار شوید باید ابتدا با کودکان که نسبت به همتایان بزرگسال، از تجربه کمتری برخوردار هستند، تمرین کنید. صحبت کردن با کودکان نیاز به سادگی و صراحت در کلام دارد و به شما کمک می کند که خط ذهنی خود را حفظ کنید.
فراموش نکنید که صحبت کردن با کودکان کار ساده ای نیست. در بسیاری از کشورهای پیشرفته وقتی می خواهند برای کودکان کتاب بنویسند از متخصص ترین و دانشمند ترین افراد آن حوزه دعوت به عمل می آورند. علت آن است که زمانی شما می توانید در مورد یک موضوع با کودکان صحبت کنید که آن موضوع را بتوانید ساده کنید و با مثال و تصویر آن را منتقل کنید . اگر نمی توانید در مورد موضوع مورد نظر با کودکان صحبت کنید، بدانید که هنوز نسبت به آن موضوع از درک و فهم عمیق و دقیقی برخوردار نیستید.
8.صدای خود را ضبط کنید
سعی کنید برای تمرین یک بار سخنرانی کنید و با یک دستگاه صدای خود را ضبط کنید. زمانی که سخنرانی تمام شد، آن را با دقت گوش کنید. با این کار می‌توانید مشکلاتی را که قبلا متوجه آنها نشده بودید کشف کنید و برای بهتر شدن آنها تلاش کنید.
9. حواستان به وضع نشستن یا ایستادنتان باشد
دِوُر اعتقاد دارد طرز نشستن یا ایستادن هم می تواند سخنرانی شما را تحت‌تأثیر قرار بدهد. صاف ایستادن یا نشستن به شما اجازه می دهد به خوبی نفس بکشید و صدایتان قدرت نفوذ بیشتری داشته باشد. کمی تکان دادن سر هم می تواند مفید باشد. اگر چانه تان را بالا ببرید و سرتان را کمی کج کنید، می توانید طنینِ صدای تان را کم کنید و در نتیجه صدای تان شفاف تر به گوش برسد. او می گوید:اگر شانه های تان به هم نزدیک باشد و به سمت سرتان قوز داشته باشد، بخش بزرگی از قدرت بالقوه ی صدای خود را از دست می دهید.»
10.خبرخوانی
شاید تعجب کنید که خبرخواندن چگونه می تواند منجر به تقویت فن بیان شود. مطابق آنچه در راهکار دوم توضیح دادم صحبت کردن و سخن گفتن، خود یکی از عواملی است که می تواند منجر به تقویت فن بیان شما شود. اما اگر کسی بخواهد از هر فرصتی برای سخن گفتن و ارتباط برقرار کردن با دیگران استفاده کند باید به اندازه کافی هم موضوع برای صحبت کردن داشته باشد.
خواندن خبر این فرصت را در اختیار شما قرار می دهد که بتوانید با داشتن موضوعات متنوع و به روز با دیگران ارتباط برقرار کنید.توصیه من این است که در صفحات مجازی خود مانند اینستاگرام، کانال های خبرگزاری های معتبر و رسمی را اضافه کنید.
نکته ای که در این بین بسیار اهمیت دارد موضوع دانایی و آگاهی است. وقتی شما نسبت به موضوعات مختلف صاحب اطلاع و آگاهی می شوید، ناخودآگاه تمایل پیدا می کنید که این آگاهی را با دیگران به اشتراک بگذارید و در مورد آن با دیگران صحبت کنید. این مسئله مهمترین انگیزش برای سخنرانی و سخن گفتن است که در نهایت منجر به تقویت فن بیان می شود.
آخرین نکته ای که در این تمرین و راهکار نهفته است ایجاد تمایز است. 99 درصد افراد معمولا خبرها را از طریق فضای مجازی و نه از طریق خبرگزاری های معتبر و رسمی دریافت می کنند. این کار باعث می شود که شما نسبت به خبرهای فضای مجازی قابلیت بیشتری برای سخن گفتن پیدا کنید و بعد از مدتی در جمع دوستان و خانواده خود به مرجع خبر تبدیل می شوید. این مسئله باعث مشارکت بیشتر شما در ارتباطات و به تبع آن سخن گفتن و تقویت فن بیان می شود. هر قدر شما بستری را فراهم کنید که به سخن گفتن بیشتر شما منتهی شود قطعا در تقویت فن بیان شما هم موثر خواهد بود.
11.آمادگی قبل از صحبت کردن
داشتن آمادگی یک ضرورت است. برای تقویت قدرت بیان تان هر روز صبح را با گرم کردن صدای تان شروع کنید. عضلات صورت تان را بکشید. برنامه های تان را به ترتیب اجرا کنید. یکی از تمرین‌هایی که برای گرم کردن تارهای صوتی می توانید انجام دهید ارتعاش لب‌ها با عبور هوا از بین آنهاست (برای آشنایی با این تمرین ویدئوهای Lip Roll را در اینترنت جستجو کنید.) ماهیچه‌های گردن تان را شُل کنید. تمرین های تنفسی تان را انجام دهید.
حتی اگر زمانی برای گرم کردن صدای تان صرف نمی کنید، هر روز صبح ۵ دقیقه را به آماده کردن صدایتان اختصاص دهید. این تکنیک برای صدای تان به‌طور شگفت انگیزی خوب و برای سلامتی‌تان مفید است. اگر هنوز فکر می کنید این ترفند احمقانه است، توجه داشته باشید سلین دیون» که سال‌ها در زمینه ی خوانندگی تجربه دارد و در کارش بسیار موفق است هنوز هم، هر روز صبح را با این تمرین های پایه‌ای آغاز می کند.
برای سخنرانی های طولانی یا پروژه های بزرگ مثل صداگذاری کتاب های صوتی یا ویدئوهای آموزشی، ممکن است وقت تان برای چندین‌بار روخوانی متن، قبل از شروع کار تلف شود، بدون اینکه نیازی به این کار باشد. به جای آن می‌توانید تمرین کنید و خود را آماده کنید تا هنگامی که برای بار اول متنی را می‌خوانید، آن را خوب بیان کنید.
12.ملایمت با صدا
برخلاف یک نوازنده ی گیتار، پیانو یا طبل، هنگام سخنرانی، ابزار کار شما بدن تان است. ببینید چطور نوازنده های حرفه ای از آلات موسیقی شان نگهداری می کنند. باوسواس آن را تمیز، از آن محافظت، قطعات شکسته اش را تعمیر و در جای خوب و راحتی از آن نگهداری می کنند.
* برای حفاظت از صدای تان این نکات را رعایت کنید *
الف) زیاد آب بنوشید. دِوُر می گوید: سیراب نگه داشتن بدن به کیفیت صدای تان کمک بسیاری می کند.» اگر در طول روز قهوه، نوشابه یا نوشیدنی های الکی بنوشید، ممکن است تارهای صوتی تان رطوبت لازم برای تولید بهترین صدای ممکن را نداشته باشند.
همچنین او می گوید: تارهای صوتی باید انعطاف پذیری خوبی باشند، چون با سرعت زیادی می‌لرزند.» تارهای صوتی ن به طور متوسط ۲۰۰ بار در ثانیه می لرزند، این عدد برای مردان حدود ۱۲۰ بار در ثانیه است. با هر وعده ی غذایی، آب بنوشید. یک بطری کوچک آب را پر کنید و مرتب از آن کم کم بنوشید. شاید این مقدار آب زیاد به نظر برسد اما باید بدانید اغلب مردم کم تر از حد مورد نیازشان آب می نوشند.
ب) از فریاد زدن پرهیز کنید. شوارتز می گوید: عاشقِ فریاد زدن برای تشویق تیم مورد علاقه تان هستید؟ باید بگویم قطعا این کار برای تارهای صوتی تان خوب نیست.» فریاد زدن می تواند باعث کشیده شدن آنها شود و صحبت کردن را برای تان مشکل کند. در بدترین حالت، فریاد زدن می تواند به گره های صوتی و برآمدگیِ تارهای صوتی منجر شود.
ج) حداقل ۷ ساعت در شب بخوابید. یک صدای خسته، بد به‌نظر خواهد رسید. همچنین خستگی برای صدایتان مضر است.
د) زمزمه نکنید. این کار برای صدای تان مشکل ایجاد می‌کند و باعث کشیدگی تارهای صوتی تان می شود.
درباره این سایت